Fascinerend genoeg zijn (de oeuvres van) Joel-Peter Witkin en Jerome Witkin – ondanks een identieke ontstaansgeschiedenis – enorm verschillend. Joel-Peter is een gevierd fotograaf, met een uniek, macaber en controversieel oeuvre: uiteengereten lichamen, onthoofde torso’s, zelfkastijding - niets onmenselijks is zijn foto’s vreemd. Met groot effect: Zowel Nine Inch Nails als Alexander McQueen hebben zijn werk gebruikt in respectievelijk een videoclip (‘Closer’) en een baanbrekende modeshow. Broer Jerome, daarentegen, is een van de meest toonaangevende figuratieve schilders van deze tijd ("A break-through in post-Cold-War art", aldus de L.A. Times). Een sociaal-realist ten voeten uit; zijn schilderijen behandelen voornamelijk politieke, sociale en culturele thema’s, al speelt ook de dood (m.n. door de dood van zijn zoon) een grote rol in zijn werk.
Naast analyses van hun kunstwerken, belicht 'Witkin & Witkin' ook de spanningen tussen de tweelingbroers die uiteindelijk hebben geleid tot een totale afscheiding. Aan de ene kant is dit een mythisch verhaal over rivaliteit (Jerome werd al vroeg als een groot talent beschouwd), maar aan de andere kant toont maakster Trisha Ziff de surreële realiteit van het tweeling-zijn: identieke wortels leiden tot een totaal verschillende groei. Een ontmoeting op hun eerste joint museum show zorgt tenslotte voor een logische, maar ook confronterende culminatie van deze indrukwekkende documentaire.
Tot onze grote vreugde zijn het vooral vrouwen die over beide mannen vertellen: hun zus, hun vrouwen, hun modellen, verzamelaars. Volgens maakster Ziff is dit volledig bewust gedaan: “In the history of art, women become the enablers. There’s nothing wrong with that, but we don’t see them. They’re invisible. I made their voices visible. I’ve stood these two guys in the middle of a circle, and they’re surrounded by the women who made their lives possible.”
